„NIEZWYKLE ZWYKLI LUDZIE ŚWIĘCI W ILUSTRACJACH” – WERNISAŻ OGÓLNOPOLSKIEJ WYSTAWY
W dniu 6 września 2023 roku w Krasnobrodzkim Domu Kultury odbył się wernisaż ogólnopolskiej wystawy pt. „Niezwykle zwykli ludzie. Święci w ilustracjach” realizowanej w ramach projektu dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu „Sztuki wizualne”.
Uroczystość zgromadziła wielu gości, przedstawicieli urzędów i instytucji. Wśród nich byli m. in.: Monika Zawiślak – dyrektor biura zamojskiej delegatury Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego, reprezentująca Wojewodę Lubelskiego Lecha Sprawkę, radny Sejmiku Województwa Lubelskiego Krzysztof Gałaszkiewicz, reprezentujący Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego, Agnieszka Adamczuk – radna Rady Powiatu Zamojskiego, Piotr Sachajko – radny Rady Miejskiej w Krasnobrodzkie, Janusz Oś – dyrektor szpitala w Szczebrzeszynie, ks. prałat Eugeniusz Derdziuk – proboszcz parafii Nawiedzenia NMP w Krasnobrodzie, ks. Czesław Galek. Wśród gości byli także przedstawiciele środowisk artystycznych z Zamościa, Tomaszowa Lubelskiego i okolic, pasjonaci sztuki, dyrekcja i nauczyciele krasnobrodzkich szkół, mieszkańcy miasta i gminy Krasnobród oraz zespół folklorystyczny „Wójtowianie”.
W wernisażu wzięła też udział inicjatorka i kuratorka plenerów oraz kurator wystawy Maria Grażyna Szpyra wraz z liczną reprezentacją artystów – autorów prac prezentowanych na wystawie, wśród których byli też uczestnicy XVII Ogólnopolskiego Pleneru Ilustratorów odbywającego się w tym czasie w Krasnobrodzie: Monika Chrabąszcz-Tarkowska, Piotr Fąfrowicz, Małgorzata Flis, Hanna Grodzka-Nowak, Mikołaj Kamler, Krystyna Lipka-Sztarbałło, Jolanta Marcolla, Krystyna Michałowska, Zuzanna Orlińska, Stanisław Ożóg, Małgorzata Sawicka-Woronowicz, Anna Sędziwy, Katarzyna Stanny, Henryk Szkutnik, Jerzy Jan Tomaszek i Józef Wilkoń.
Spotkanie rozpoczęło się od krótkiego występu miejscowego zespołu folklorystycznego „Wójtowianie”, który tradycyjnie od wielu lat towarzyszy wydarzeniom związanym z polską ilustracją i prezentuje podczas nich utwory związane z tematem wystaw. Tym razem wykonał pieśni o św. Janie Pawle II, św. Andrzeju Boboli, bł. Kardynale Stefanie Wyszyńskim, św. Dominiku autorstwa prof. Zofii Konaszkiewicz (pseudonim Zofia Jasnota).
Po muzycznym wstępie wszystkich zebranych powiadała dyrektor Krasnobrodzkiego Domu Kultury Mariola Czapla i wspólnie z autorką projektu i kuratorem wystawy Marią Grażyną Szpyrą przedstawiła informacje o realizowanym projekcie.
Następnie głos zabrał Burmistrz Krasnobrodu Kazimierz Misztal, który w sposób szczególny podziękował Marii Grażynie Szpyrze za ogromny wkład pracy i zaangażowanie w promocję polskiej ilustracji poprzez organizację plenerów i wystaw w Krasnobrodzie oraz za wystawę „Niezwykle zwykli ludzie. Święci w ilustracjach”. Słowa podziękowania skierował również do ilustratorów wyrażając wdzięczność za ich obecność w Krasnobrodzie oraz za wykonane prace, które można podziwiać na wystawie. Do podziękowań dołączony był wydany w ramach projektu katalog, który jako pierwsi z rąk burmistrza otrzymali artyści, a potem wszyscy obecni na wernisażu.
W dalszej części spotkania był czas na oglądanie prac zgromadzonych na wystawie, rozmowy z artystami i uczestnikami wernisażu oraz poczęstunek. Muzyką i śpiewem czas umilał zespół „Wójtowianie”, który w tej części swoich występów oprócz pieśni o świętych prezentował też utwory o Krasnobrodzie i Roztoczu.
Wystawa będzie czynna w KDK do 20 października 2023 r.
Projekt „Niezwykle zwykli ludzie. Święci w ilustracjach”
Celem projektu pn. „Niezwykle zwykli ludzie. Święci w ilustracjach” jest prezentacja dorobku polskich ilustratorów, ilustracji jako dzieła i dziedziny sztuki, kierunków i trendów jej rozwoju oraz pokazanie różnorodności rozwiązań plastycznych w interpretacji wspólnego tematu na przykładzie świętych.
Projekt ma też na celu przywołanie pamięci o świętych, których obecność współtworzyła historię Kościoła i historię sztuki sakralnej, promowanie poprzez sztukę wzorców osobowych i trwałych wartości.
Prace składające się na wystawę powstały po ogólnopolskim plenerze ilustratorów, zorganizowanym w 2010 roku pod kierownictwem artystycznym Janusza Stannego i opieką merytoryczną ks. dra Piotra Mierzwy, którego tematem przewodnim były sylwetki świętych.
Przez następne lata zestaw wzbogacany był o dzieła kolejnych, ważnych dla tej dziedziny sztuki twórców, dołączono też do niego prace ze zbiorów KDK z poprzednich edycji pleneru, m. in. z projektu „Chrzest Polski w ilustracjach”.
Autorami są wybitni polscy ilustratorzy, laureaci wielu nagród, przedstawiciele różnych prądów, kierunków, kilku pokoleń, twórcy i kontynuatorzy znanej w świecie „polskiej szkoły ilustracji”: Monika Chrabąszcz-Tarkowska, Marcin Bruchnalski, Maria Ekier, Piotr Fąfrowicz, Małgorzata Flis, Elżbieta Gaudasińska, Artur Gołębiowski, Hanna Grodzka-Nowak, Andrzej Heidrich, Mikołaj Kamler, Jolanta Kolary, Zbigniew Kołaczek, Wojciech Kołyszko, Magdalena Kozieł-Nowak, Aleksandra Kucharska-Cybuch, Adam Kurłowicz, Halina Kuźnicka, Bartłomiej Kuźnicki, Krystyna Lipka-Sztarbałło, Dorota Łoskot-Cichocka, Karin Majdowska, Jolanta Marcolla, Franciszek Maśluszczak, Krystyna Michałowska, Weronika Naszarkowska-Multanowska, Marian Nowiński, Wanda Orlińska, Zuzanna Orlińska, Bogusław Orliński, Stanisław Ożóg, Jowita Płoszajska, Jola Richter-Magnuszewska, Małgorzata Sawicka-Woronowicz, Anna Sędziwy, Janusz Stanny, Katarzyna Stanny, Rafał Strent, Henryk Szkutnik, Jerzy Jan Tomaszek, Mieczysław Wasilewski, Elżbieta Wasiuczyńska, Teresa Wilbik, Józef Wilkoń, Magdalena Wosik, Halina Zakrzewska-Zaleska. W sumie na wystawie pokazanych jest blisko 150 prac 45 twórców.
Artyści sięgnęli do wzorców religijnych mających szeroki oddźwięk w kulturze nie tylko Polski i Europy, ale i całego świata. Wśród prezentowanych na wystawie ilustracji znajdują się sylwetki takich świętych jak:
- święci z Polski: św. Wojciech, św. Stanisław, św. Jacek, św. Jadwiga Królowa, św. Kinga, św. Kazimierz, św. Stanisław Kostka, św. Brat Albert, św. Edyta Stein, św. Maksymilian Maria Kolbe, św. Jan Paweł II;
- święci z całej Europy: św. Benedykt, św. Cyryl i św. Metody, św. Antoni Padewski, św. Franciszek z Asyżu, św. Klara, św. Patryk, św. Katarzyna Bolońska, św. Jan Nepomucen, św. Rita, św. Agata;
- święci z całego świata: św. Jerzy i św. Mikołaj – łączący wschód z zachodem, św. Matka Teresa z Kalkuty,
- święci znani z kart biblijnych: św. Rodzina, Najświętsza Maryja Panna, św. Józef, św. Joachim i św. Anna – dziadkowie Jezusa, św. Jan Chrzciciel, św. Piotr i św. Paweł, św. Juda Tadeusz, Ewangeliści: św. Mateusz, św. Marek, św. Łukasz, św. Jan, św. Weronika, św. Magdalena;
- święci znani z historii Kościoła: św. Hieronim, św. Augustyn, św. Krzysztof, św. Teresa z Ávili, św. Teresa od Dzieciątka Jezus, św. Tomasz z Akwinu i wielu innych.
Wystawie towarzyszy katalog wydany w formie albumowej – format A4, oprawa twarda, objętość 96 stron,
- redakcja: Maria Grażyna S z p y r a,
- wstęp: ks. dr Piotr M i e r z w a, od wielu lat współpracujący z realizatorami projektu,
Krystyna L i p k a – S z t a r b a ł ł o, ilustratorka, laureatka wielu nagród krajowych i zagranicznych, kurator polskich prezentacji narodowych we Frankfurcie i Bolonii.
- projekt okładki: prof. Mieczysław W a s i l e w s k i
Autorką i kuratorem całego projektu jest Maria Grażyna S z p y r a, która od 40 lat zajmuje się promocją polskiej ilustracji w Polsce i za granicą (plenery, warsztaty, wystawy i towarzyszące im wydawnictwa).
Po prezentacji w KDK planowane są kolejne pokazy w galeriach i placówkach kultury na terenie Polski.
Człowiek w każdym czasie potrzebuje wzorców osobowych. Ta potrzeba była zawsze, ale teraz – w czasach niezwykłego tempa życia i rozwoju technicznego oraz otwarcia się na inne kultury – nasila się znacząco. (…)
Postać świętego to postać kogoś spośród nas; kogoś, kto osiągnął zbawienie i jest w bliskiej obecności Pana Boga. Równocześnie w stopniu heroicznym w swoim życiu zrealizował i ukazał jakąś wartość religijną czy ogólnoludzką godną naśladowania.
Święci to ludzie z krwi i kości, często tak jak my borykający się ze swoimi słabościami i ograniczeniami. Jednak są również owładnięci miłością wartości najwyższych, nie tylko religijnych, które to ideały często poświadczali własnym życiem. Są ludźmi trudu, ofiary i ostatecznego zwycięstwa. Są ludźmi sprawdzonymi w zmaganiu się z przeciwnościami życia i poświęcenia w służbie Bogu, człowiekowi i szeroko rozumianemu światu. Tym bardziej takie przykłady pociągają i często znajdują wśród społeczeństwa swoich naśladowców. Są autentycznymi humanistami i wyzwaniem ku budowaniu lepszego świata oraz przyjaznych relacji międzyludzkich” – ze wstępu ks. dra Piotra Mierzwy do katalogu „Niezwykle zwykli ludzie. Święci w ilustracjach”.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Sztuki wizualne”
